Hiện nay, ngân sách đầu tư cho giáo dục đại học rất thấp (chỉ chiếm 0,27% GDP). Theo khuyến nghị của Ngân hàng Thế giới, chúng ta cần tăng đầu tư cho giáo dục đại học lên khoảng 0,8-1% GDP cho đến năm 2030.
Vấn đề tài chính đối với các trường đại học vẫn là một thách thức lớn. Nhiều chuyên gia đề xuất cần điều chỉnh cơ cấu đầu tư vào giáo dục đào tạo, thay đổi phương thức đầu tư, hướng tới hiệu quả đầu tư. Cùng với đó, cần tăng tỷ trọng ngân sách nhà nước chi cho nghiên cứu và phát triển khoa học phân bổ cho các trường đại học.
Bạn đang xem: Đầu tư cho GDĐH đang thiếu định hướng, cơ chế đặt hàng chưa được như kỳ vọng
Cần minh bạch trong việc đặt hàng và phân chia chi phí
Trao đổi vấn đề này với Tạp chí Điện tử Giáo dục Việt Nam, Giáo sư, Tiến sĩ Trần Diệp Tuấn – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Y Dược TP.HCM đồng tình với đề xuất tăng tỷ lệ ngân sách nhà ở. Các nước đầu tư vào giáo dục đại học theo lộ trình đề xuất.
Tuy nhiên, trong bối cảnh nguồn vốn Nhà nước có hạn, điều quan trọng là phải xem xét hiệu quả đầu tư hiện nay. Nếu kết quả đầu tư không hiệu quả, không giúp ích cho sự phát triển giáo dục đại học thì cần tìm hiểu nguyên nhân và điều chỉnh phân bổ đầu tư cho phù hợp.
 |
|
Giáo sư, Tiến sĩ Trần Diệp Tuân – Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Y Dược TP.HCM. |
“Hiện nay ngân sách dành cho giáo dục đại học rất thấp, việc tăng đầu tư theo lộ trình là hợp lý, nhưng vấn đề là chưa có đơn vị nào phân tích, đánh giá được kết quả, hiệu quả của ngân sách đầu tư. thứ tư”, giáo sư Trần Diệp Tuân chia sẻ.
Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Y Dược TP.HCM cũng cho rằng, hiện nay, đầu tư cho giáo dục đại học thiếu định hướng, cơ chế đặt hàng chưa được thực hiện như mong đợi, chưa công bằng. Minh bạch trong việc đặt hàng cũng như phân chia chi phí.
Ở một số dự án đầu tư, nhà nước nên giao nhiệm vụ cho các trường thực hiện. Ví dụ như hoạt động nghiên cứu khoa học, hoạt động đào tạo nguồn nhân lực, hoạt động mở mã ngành mới… nên giao cho một số trường trọng điểm triển khai.
Tất nhiên, ở cấp độ chiến lược cần có sự tham gia của các chuyên gia đầu ngành để đưa ra định hướng chiến lược, kế hoạch đầu tư, đồng thời xác định cụ thể lĩnh vực trọng điểm nào cần đầu tư phát triển. đất nước trong giai đoạn tới, cùng với đó, chúng ta phải xem xét các nguồn lực hiện có để thực hiện các dự án khả thi.
Sau khi xác định định hướng đầu tư, tương ứng với từng dự án, lĩnh vực sẽ có trường đại học đăng ký thực hiện, nhà nước sẽ lựa chọn đơn vị phù hợp để đặt hàng, đầu tư và tính toán mức đầu tư. đầu tư dài hạn.
Xem thêm : Xét quá trình đốt cháy khí propane C3H8(g): C3H8(g) + 5O2(g) -> 3CO2(g) + 4H2O(g)
Trong quá trình đặt hàng, thông tin phải được minh bạch, đồng thời minh bạch trong cách thức phân bổ kinh phí giữa các đơn vị.
Nếu không có định hướng, không minh bạch trong phân công mệnh lệnh thì không thể đầu tư hiệu quả và các trường đại học không có động lực để tạo đột phá.
Huy động nguồn lực đầu tư đa dạng cho trường đại học
Trao đổi về bài toán tài chính cho các trường đại học, Giáo sư, Tiến sĩ Chu Đức Trinh – Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, đầu tư cho giáo dục đại học Việt Nam hiện nay có hai nguồn chính là đầu tư Nhà nước và đầu tư xã hội.
Nguồn đầu tư xã hội bao gồm: học phí sinh viên, tài trợ và hợp tác với doanh nghiệp.
 |
|
Giáo sư, Tiến sĩ Chu Đức Trinh – Hiệu trưởng Trường Đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia Hà Nội. |
So với các nước có cùng mức sống và các nước phát triển, nguồn đầu tư cho giáo dục đại học ở Việt Nam còn hạn chế và chưa đa dạng.
“Đầu tư của Nhà nước cho toàn ngành giáo dục nói chung hiện nay ở mức cao, tuy nhiên, phần lớn ngân sách tập trung đầu tư cho giáo dục phổ thông, trong khi đầu tư cho giáo dục đại học còn thấp.
Đầu tư để đảm bảo chất lượng giáo dục phổ thông là vô cùng quan trọng và cần thiết, bởi nền tảng giáo dục phải xuất phát từ các cấp phổ thông và đặc biệt, chúng ta cần quan tâm đến giáo dục vùng sâu, vùng xa. xa – đây là chủ trương nhân đạo của Đảng và Nhà nước ta. Theo ý kiến cá nhân tôi, Việt Nam đang làm khá tốt về giáo dục phổ thông.
Cùng với đó, nếu có thể tăng tỷ trọng ngân sách nhà nước đầu tư cho giáo dục đại học thì là điều tốt. Khi đó, các trường đại học sẽ có nhiều nguồn lực hơn để đầu tư cơ sở hạ tầng và từng bước nâng cao chất lượng giảng dạy đại học.
Tuy nhiên, trong bối cảnh tài chính của đất nước còn hạn chế, với nhu cầu rất lớn về đầu tư, xây dựng và trả lương cho cán bộ các trường đại học, bản thân các trường đại học cũng cần có giải pháp. phương pháp huy động nguồn lực đầu tư của xã hội cho đơn vị mình”, Giáo sư Chu Đức Trinh nêu quan điểm.
Ông Trình chia sẻ, trước hết, thu học phí là giải pháp phổ biến hiện nay để thu hút đầu tư vào các trường đại học. Tuy nhiên, thu học phí như thế nào cho hợp lý là bài toán quan trọng cần được giải quyết. Trong điều kiện kinh tế khó khăn, đặc biệt là trong bối cảnh xã hội hậu Covid-19, việc giải quyết bài toán học phí đòi hỏi sự đồng hành, hợp tác của tất cả các bên.
Xem thêm : Clorua vôi là gì? – Tính chất, ứng dụng CaOCl2 [CẦN BIẾT]
Trong thời gian tới, việc tăng học phí đại học là cần thiết nhưng cần phải tăng lên với tinh thần trách nhiệm, tính đến khả năng chi trả của sinh viên, bên cạnh yêu cầu đáp ứng hoạt động của nhà trường.
Đồng thời, các trường cũng phải thay đổi hệ thống quản lý để tinh gọn và vận hành hiệu quả các hoạt động của trường, nhằm đảm bảo chất lượng giáo dục và chất lượng đầu ra của đại học.
Một giải pháp khác trong thời gian tới là hướng tới thực hiện hợp tác công tư trong giáo dục đại học. Vấn đề này đang được triển khai rất tốt ở Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc và một số nước châu Âu. Ở Việt Nam, hình thức này còn mới mẻ và thiếu cơ chế thực hiện.
“Chúng ta cần hiểu rằng hợp tác công tư trong giáo dục đại học không chỉ đơn giản là xây dựng cơ sở vật chất trong trường học để khai thác dịch vụ mà là việc doanh nghiệp “chung tay” với các cơ sở giáo dục đại học để khai thác tài nguyên. năng lực trí tuệ của giảng viên và sinh viên.
Nhiều trường đại học ở Nhật Bản và Hàn Quốc cho phép doanh nghiệp xây dựng các tòa nhà công nghiệp trong khuôn viên trường và đưa các trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) vào khuôn viên trường để giáo viên và sinh viên tham gia hoạt động nghiên cứu.
Hay đối với nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp, doanh nghiệp vừa và nhỏ, việc vận hành một trung tâm nghiên cứu phát triển là một thách thức lớn nên họ có thể đầu tư hợp tác với các trường đại học.
Các trường đại học phải xây dựng cơ chế, tạo điều kiện cho doanh nghiệp hợp tác, đảm bảo lợi ích đôi bên. Đây cũng chính là hình mẫu chúng ta cần hướng tới. Tuy nhiên, thực hiện hợp tác công tư liên quan đến vấn đề chia sẻ lợi ích, phân chia quyền sở hữu trí tuệ nên cần có sự cởi mở, đổi mới trong chính sách.
Cơ quan quản lý nhà nước cần phân cấp, phân công nhiệm vụ cho các trường, lãnh đạo nhà trường có trách nhiệm giải trình trong việc thực hiện”, giáo sư Trình chia sẻ.
Liên quan đến vấn đề tự chủ tài chính, Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ cho rằng, cơ quan quản lý nhà nước cần áp dụng hệ thống pháp luật khung, phân cấp thực hiện cho các cơ sở giáo dục đại học, đại học. Nhà trường sẽ xây dựng quy chế hoạt động để đơn vị triển khai và xây dựng quy chế tự chủ tài chính.
Hiện nay, việc chi tiêu, mua sắm tài sản công còn nhiều vướng mắc vì vẫn liên quan đến Luật Đấu thầu. Quy trình đấu thầu phức tạp dẫn đến việc triển khai đấu thầu bị chậm trễ, đôi khi chính việc đấu thầu cũng làm tăng giá sản phẩm.
Vì vậy, quyền tự chủ đòi hỏi phải phân quyền cho lãnh đạo nhà trường, người phải chịu trách nhiệm thực hiện và chịu trách nhiệm trước cơ quan quản lý nhà nước và xã hội. Xã hội thực hiện vai trò giám sát và cơ quan quản lý nhà nước có trách nhiệm thanh tra, kiểm tra.
Phạm Minh
Nguồn: https://saugiohanhchinh.vn
Danh mục: Giáo Dục
